دیگر طبیب بر سر بالین نیاورید
بالینِ من حسین و حسن را بیاورید
 این شرحِ صدر ، مرهمِ جان کَندَنِ من است
از سینه ام حسینِ مرا از چه می برید؟
ای نور دیدگانِ من اینگونه بی قرار
امروز بر رسول گریبان چه می درید؟
روزی رسد که هر دو جگر پاره می شوید
با اینکه در بهشت  ، شما هر دو سرورید
بوسه اگر به روی لبان شما زنم
روزی ز تشتِ خون ، جگر ، سر بر آورید
زهرای من ! تو اِذنِ دخولِ اَجَل بده
زیرا خدا به غیر تو کوثر نیافرید
او که دری به غیرِ درِ خانه اَت نزد
داند خدا مرا به ولای تو پَروَرید
تا می شود ، حبیب? من پشت در نرو!
زود است ، استغاثه کنان پشت این درید
ای دشمنان فاطمه از من حیا کنید!
بعد از پدر چه بر سر این دختر آورید
دور مرا کسا ،  بگیرید دخترم!
آخر شما تمامِ امید پیمبرید
بنشین علی! که خوب به رویت نظر کنم
آری خدا جمال تو از خویش آفرید
نعش مرا شبانه چو غسل و کفن کنی
مخفی ز بی کفن کَفَنم را بیاورید
حالا که من وصیّت یک عمر می کنم
کاغذ قَلم برای نوشتن بیاورید

محمود ژولیده

وقایع این روز:

1-شهادت رسول خدا«صلی الله علیه واله»

شهادت جانگداز و مظلومانه اشرف مخلوقات خاتم الانبیاء محمد بن عبد الله «صلی الله علیه و آله» در سال 11 ه در سن 62 سالگی به وسیله سم¹ بوده است؛ و طبق روایتی عایشه و حفصه آن حضرت را مسموم کرده اند²!

در 24 صفر بیماری پیامبر «صلی الله علیه و اله» شدت یافت³. پیامبر «صلی الله علیه و اله» هنگام بیماری فرمودند: حبیبم را نزد من حاضر کنید. عایشه و حفصه پدران خود را نزد آن حضرت حاضر نمودند. پیامبر «صلی الله علیه و اله» روی مبارک خویش را از آنان برگردانید و فرمود: « حبیبم را بزد من حاضر کنید ». سپس دنبال علی بن ابی طالب «علیه السلام» فرستادند. چون نظر مبارک به آن حضرت افتاد او را نزد خود خواند و کلماتی به حضرت فرمود. هنگامی که علی بن ابی طالب «علیه السلام» از نزد آن حضرت خارج شد، عمر و ابوبکر به او گفتند: «خلیلت به تو چه گفت»؟ فرمود: « هزار باب علم به من حدیث کرد که از هر باب هزار باب دیگر باز می شود»⁴.

2-آغاز امامت امیرالمومنین «علیه السلام»

اولین روز امامت حضرت امیرالمومنین علی بن ابی طالب «علیه السلام» است ، وزیارت آن حضرت در این روز مستحب است⁵.

3-آغاز غصب خلافت

اولین روز غصب ظالمانه خلافت و خانه نشین کردن امیرالمومنین «علیه السلام» و شکستن بیعت روز غدیر توسط اهل سقیفه بنی ساعده است⁶.

4-شهادت امام حسن مجتبی «علیه السلام»

در این روز در سال 50 ه امام حسن مجتبی «علیه السلام» به شهادت رسید⁷. بنابر قولی شهادت آن حضرت در 7 صفر و بنابر قولی در 5 ربیع الاول واقع شده است⁸.

جعده دختر اشعث بن قیس با زهری که معاویه برای او فرستاده بود آن حضرت را مسموم کرد. معاویه همراه با زهر صد هزار درهم فرستاد و وعده کرد که او را به عقد یزید در آورد؛ ولی به وعده خود وفا نکرد⁹.

چرا دشمنان امام حسن ـ علیه السلام ـ اجازه ندادند که بدن مبارک آن حضرت بعد از شهادت کنار مرقد پیامبر دفن شود؟

پاسخ:

یکی از امامان معصوم و نوه ی بزرگ پیامبر اسلام ـ صلی الله علیه و آله ـ حضرت امام حسن مجتبی است که مورد ظلم بنی امیه و دیگر دشمنان واقع شده و با زهر کینه به شهادت رسیده و بعد از شهادت نیز، جنازه مطهر آن حضرت مورد حمله و تیرباران واقع شد.⁽¹⁾
این دشمنان چه کسانی بودند؟ و چرا با امام حسن مجتبی که به گفته پیامبر سید جوانان اهل بهشت بود این گونه برخورد کردند؟ و هدفشان چه بود؟
به گفته مورخین یکی از افرادی که در آزار و اذیت امام حسن ـ علیه السلام ـ ، چه در حال حیات و چه بعد از شهادت آن حضرت نقش مؤثری داشت، معاویه پسر ابی سفیان است. او از طرف امام حسن برای آینده ی بنی امیه احساس خطر می‌کرد و سرانجام بادروغ و تزویر جَعده- که همسر امام حسن بود- را وادار کرد که آن حضرت را به شهادت برساند.⁽²⁾
فرد دیگری که عداوت بسیاری با امام حسن داشت و حتی در جلوگیری از دفن جنازه ی ایشان در کنار مرقد پیامبر نقش مؤثری داشت. مروان پسر حکم بود. همان کسی که پیامبر او و پدرش را به خاطر کارهای خلاف و دشمنی‌هایشان نسبت به اسلام از مدینه بیرون کرده بود،و عمر و ابوبکر از رفع تبعید آنها امتناع کرده بودند اما عثمان در زمان خلافتش آنها را به شهر آورد و مروان را داماد خود کرد. مروان نسبت به خاندان پیامبر بغض و کینه ی شدیدی داشت و هیچ زمانی از آزار و اذیت اهل بیت دریغ نمی‌کرد.
چنانکه می دانید مسلمان شدن بنی امیه و آل ابی‌سفیان از روی ناچاری بودوآن‌ها زمانی مسلمان شدند که اسلام قدرت حاکم شده بود و آنها برای حفظ جان خود اسلام آوردند.از این رو آنها هیچ وقت با خلوص نیّت مسلمان نشدند و از هر فرصتی برای ضربه زدن به اسلام استفاده می‌کردند. آنها به گفته‌های پیامبر و دستورات حضرت اعتنایی نداشتند. در جریان دفن امام حسن ـ علیه السلام ـ وقتی که ابوسعید خدری (از اصحاب پیامبر) به مروان گفت: آیا از دفن حسن در کنار جدش ممانعت می‌کنی در حالی که رسول خدا او را سید جوانان اهل بهشت نامید. مروان با تمسخر به او گفت: اگر امثال تو حدیث پیامبر را روایت نمی‌کردند ضایع شده و از بین می‌رفت.⁽³⁾
با توجه به روایت می‌فهمیم که مروان و امثال او چقدر به اسلام پای بند بودند! و حتی سعی داشتند احادیث و سفارشات پیامبر گفته نشود و مردم آنها را فراموش کنند. بنی امیه از اسلام بعنوان سپری برای پیشبرد اهداف خود استفاده می‌کردند.
دلیل دیگری که در رابطه با جلوگیری مروان از دفن امام حسن ـ علیه السلام ـ گفته شده این است که چون مروان آن زمان از حکومت مدینه عزل شده بود با این اقدام می‌خواست معاویه را از خودش راضی کند و به این وسیله، خوش خدمتی خود را به معاویه نشان دهد و دوباره به حکومت مدینه برسد و به همین خاطر بعد از اینکه از دفن امام جلوگیری کرد آنرا با آب و تاب برای معاویه گزارش کرد.⁽⁴⁾

فرد دیگری که در جلوگیری از دفن امام در کنار مرقد پیامبر نقش داشت عایشه دختر ابی بکر و همسر پیامبر بود که به تحریک مروان⁽⁵⁾ و همچنین به خاطر عداوتی که از امام علی ـ علیه السلام ـ و فرزندان آن حضرت داشت از دفن امام در روضه ی پیامبر جلوگیری کرد. مروان به عنوان سردمدار این فتنه می‌گفت که چرا عثمان باید بیرون مدینه دفن شود و حسن ـ علیه السلام ـ در کنار پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ . در این میان نیز آل امیه و آل ابی‌سفیان و فرزندان عثمان با او همصدا شدند و از این کار جلوگیری کردند. عایشه نیز به فرزندان امام علی ـ علیه السلام ـ مخصوصاً به امام حسن ـ علیه السلام ـ بدبین بود و نسبت به او کینه داشت.
عایشه در جریان دفن امام حسن ـ علیه السلام ـ گفت: می‌خواهید کسی را که من دوست ندارم به خانه ی من داخل کنید.⁽⁶⁾ البته ادعای عایشه هم مانند ادعای سایرین بهانه بود. چون عایشه از خانه پیامبر سهم کمی داشت و نمی‌توانست ادعا کند که خانه همه‌اش مال اوست اما چون از حضرت علی ـ علیه السلام ـ و فرزندان آن حضرت به خاطر وقایعی که پیش از این جریان اتفاق افتاده بود کینه و عداوت داشت با این بهانه از دفن امام جلوگیری کرد.
هدف دیگری که مخالفین از این اقدام خود داشتند همانا دور کردن خاندان پیامبر ازایشان وجایگزینی وابستگان خود به عنوان نزدیکان پیامبر بود که البته در رسیدن به این هدف توفیق چندانی نیافتند.

پاورقی:

مختصری در رابطه با دوران شیرخوارگی و طفولیت پیامبر اکرم «صلّی الله علیه و آله»:

پیامبر اکرم محمد مصطفی ـ صلّی الله علیه و آله ـ در روز جمعه 17 ربیع الاوّل سال عام الفیل(570 میلادی) از وجود مادری مهربان بنام «آمنه» به دنیا آمد و پدر بزرگوارش عبدالله بود که قبل از ولادت فرزندش در بازگشت از سفر تجارتی شام در یثرب مریض شد و در آنجا از دنیا رفت.⁽¹⁾
بعد از تولّد آن حضرت سرپرستی وی را عبدالمطلب جد بزرگوارش به عهده گرفت. محمد(ص) تنها 3 روز از مادر خود شیر خورد و پس از آن تا چهار ماه از کنیز ابولهب به نام «ثویبه»، که قبل از آن حمزه عموی پیامبر را نیز شیر داده بود، شیر خورد. رسم اشراف و بزرگان عرب این بود که فرزندان خود را به دایه ها، که از قبائل بیابان نشین بودند، می سپردند تا کودکانشان از فضای آلوده یکجانشینی خصوصا در مکه که محل رفت و آمد حاجیان بود دور نگه دارند و در هوای سالم صحرا پرورش یابند ضمن آنکه با زبان عربی فصیح، که در زندگی صحرانشینی خود از نفوذ لغات و لهجه های غیر فصیح مصون بود، آشنا شوند. بعد از چهار ماه که از تولّد محمد(ص) سپری شده بود دایگان قبیلة بنی سعد به مکّه آمدند در این میان «حلیمه» دختر ابی ذویب تنها زنی بود که محمد(ص) از او شیر خورد. عبدالمطلب وقتی با حلیمه و نام قبیله او آشنا شد از این اتفاق خوشحال گردید و گفت: آفرین آفرین دو خوی پسندیده و دو خصلت شایسته، یکی سعادت و دیگری بردباری در تو وجود دارد.
حلیمه دایة مهربان پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ پنج سال از وی محافظت کرد، و در تربیت و پرورش او کوشید در طی این مدت زبان عربی فصیح را آموخت، که بعدها آن حضرت به این افتخار می کرد. سپس «حلیمه» او را به مکه آورد و از این پس محمد(ص) در کنار مادر خود و تحت سرپرستی جد بزرگوارش قرار گرفت⁽²⁾، در شش سالگی آن حضرت همراه مادرش در اوّلین سفر بجهت زیارت قبر پدر و دیدار با خانواده مادری خود راه یثرب را در پیش گرفت اما در بازگشت از این سفر مادر خود را در محلی به نام «أبْواء» از دست داد. هنوز تلخی یتیمی در کام آن حضرت باقی بود و هشت بهار بیشتر از عمر شریفش نگذشته بود که سرپرست و جد بزرگوارش (عبدالمطلب) را نیز از دست داد.
عبدالمطلب در هنگام مرگ سرپرستی محمد را به ابوطالب که به نیکوکاری شهره بود، سپرد. ابوطالب هیچ وقت حمایت ها و دلسوزی های خود را از برادر زادة خود دریغ نکرد به طوری که هیچ وقت حاضر نبود او را غمگین ببیند. از این رو هنگامی که «ابوطالب» تصمیم گرفت در سفر تجاری خود به سوی شام محمد را در مکه بگذارد سیمای غمگین محمد(ص) طوفانی از احساسات در دل ابوطالب پدید آورد به گونه ای که ناچار شد محمّد ـ صلّی الله علیه و آله ـ را همراه خود ببرد.⁽³⁾

پاورقی:

1. سبحانی، جعفر، فروغ ابدیت، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ هشتم، ص154.
2. سیرة ابن هشام، بیروت، دارالکتاب العربی، ج1، ص167.
3. فروغ ابدیت، همان، ص172.