وقایع این روز :
1. ولادت پیامبر (صلى الله علیه و آله )
به اتفاق علماى شیعه ، در این روز هنگام فجر روز جمعه در مکه معظمه ولادت با سعادت حضرت سید الانبیاء محمد مصطفى (صلى الله علیه و آله ) واقع شده است . ولادت آن حضرت با سلطنت انوشیروان عادل مقارن بود و در آن سال اصحاب فیل هلاک شدند1.
نام آن حضرت محمد (صلى الله علیه و آله ) و کنیه ایشان ابوالقاسم است . نام پدر آن حضرت عبد الله و نام مادر آن حضرت آمنه بنت وهب است2 .
هنگام ولادت ، نور از پیشانى آن حضرت لامع بود و بوى مشک از ایشان ساطع مى گشت . نورى در آن شب از طرف حجاز ساطع شد و در تمام عالم منتشر گردید. تخت پادشاهان سرنگون شد، و همه آنان در آن روز لال بودند و نمى توانستند سخن بگویند.
ملائکه مقرب و ارواح اصفیاء پیامبران در هنگام ولادت آن حضرت حضور یافتند، و رضوان خازن بهشت با حوریان نازل شدند، و ابریقها و تشت ها از طلا و نقره و زمرد بهشت حاضر کردند و براى حضرت آمنه شربتها از بهشت آوردند که او آشامید. آن حضرت را بعد از ولادت به آبهاى بهشت غسل دادند و به عطرهاى فردوس معطر کردند3.
معجزات ولادت حضرت
در روز ولادت آن حضرت هر بتى که در هر جاى عالم بود به رو در افتاد و چهارده کنگره از ایوان کسرى فرو ریخت . دریاچه ساوه که آن را مى پرستیدند خشک و بدل به نمکزار شد. در وادى ساوه که سالها بود کسى آب در ندیده بود آب جارى شد. آتشکده فارس که هزار سال خاموش نشده بود در شب ولادت آن حضرت خاموش شد. علم کاهنان و سحر ساحران باطل گردید، و طاق کسرى از میان به دو نیم شد که تا امروز نمایان است4.
هنگام ولادت آن حضرت این ندا از آسمان شنیده شد: ((جاء الحق و زهق الباطل ، ان الباطل کان زهوقا5)).
خصوصیات حضرت
هرگز مگس بر بدن مبارک آن حضرت نمى نشست . هرگاه چشم مبارکش خواب بود دلش بیدار بود، و مى دید و مى شنید چنانکه در بیدارى مى دید و مى شنید. حضرت از قفاى خود چنان مى دید که از پیش روى مى دید.
بر هر حیوانى که سوار مى شد هرگز پیر و لاغر نمى شد6. آن حضرت حمارى به نام یعفور داشتند. هر زمان که فرمان مى داد فلان مرد را حاضر کن ، به در خانه اش مى رفت و سر بر در مى کوفت و به اشاره او را حاضر مى ساخت7.
از خصوصیات ولادت پیامبر (صلى الله علیه و آله ) آن بود که ختنه کرده و ناف بریده و پاک از آلایش خون و غیره متولد شد. همچنین در وقت ولادت از پا به زیر آمد نه از سر. هنگام ولادت رو به کعبه به سجده افتاد، و چون سر از سجده برداشت دست به سوى آسمان بلند کرد و به وحدانیت خدا و رسالت خود اقرار نمود، و سپس نورى از او ساطع گردید که مشرق و مغرب عالم را روشن نمود8.
معجزات حضرت
پیامبر (صلى الله علیه و آله ) معجزات بسیارى داشت که از جمله آنها نمونه هاى زیر است9 :
1. مستجاب شدن دعاى آن حضرت در زنده شدن مردگان و بینا شدن کوران و شفا یافتن بیماران .
2. سخن گفتن آن حضرت با حیوانات .
3. آگاهى بى همه لغتها و قدرت بر سخن گفتن به همه آنها.
4. مهر نبوت بر پشت مبارکش جاگرفته بود و نور آن بر نور آفتاب زیادتى مى کرد.
5. آب از میان انگشتان مبارکش جارى شد، به قدرى که جمع بسیارى سیراب شدند.
6. سنگریزه در دست مبارکش تسبیح مى گفت و مردم مى شنیدند.
7. وجود مقدسش در آفتاب سایه اى نداشت .
8. هر گاه آب دهان مبارک به چاهى مى افکند در آن چاه برکت به هم مى رسید و پر از آب مى شد. آب دهان مبارک را به هر صاحب دردى مى مالید شفا مى یافت .
9. دست مبارک آن حضرت به هر طعامى که مى رسید با برکت مى شد و از طعام کم جماعت کثیر را سیر مى کرد.
10. هرگاه بر زمین نرم راه مى رفت جاى پایش نمى ماند، و هنگامى که بر سنگ سخت راه مى رفت اثر پاى مبارکش مى ماند.
روز ولادت حضرت روز شریف و بابرکتى است که از قدیم الایام صالحین از آل محمد (صلى الله علیه و آله ) حرمت آن را نگه داشته اند، و حق این روز را ادا کرده و روزه گرفته اند. کسى که 17 ربیع الاول را روز بگیرد خداوند متعال ثواب یک سال روزه را به او مى دهد. در این روز صدقه دادن و زیارت مشاهد مشرفه و انجام خیرات و مسرور کردن اهل ایمان مستحب است10.
2. ولادت امام صادق (علیه السلام )
در 17 ربیع الاول سال 83 ه ولادت با سعادت امام جعفر صادق (علیه السلام ) در مدینه منوره اتفاق افتاده است11.
نام مبارک آن حضرت جعفر و کنیه شریفش ابوعبدالله و لقب نورانى حضرت صادق است . پدر بزرگوارش امام محمد باقر (علیه السلام )، و مادر گرامى آن حضرت جناب ام فروه است ، که امام صادق (علیه السلام ) درباره ایشان مى فرمایند: ((مادرم از بانوان پرهیزکار و با ایمان و نیکوکار بود12)).
امم صادق (علیه السلام ) هفت پسر و سه دختر داشتند که عبارتند از امام موسى کاظم (علیه السلام )، اسماعیل ، عبد الله ، محمد دیباج ، اسحاق ، على عریضى ، عباس ، ام فروه ، اسماء، فاطمه13.
در شمایل آن حضرت گفته اند: آن حضرت میانه قد و افروخته رو و سفید بدن و کشیده بینى و موهاى ایشان سیاه و مجعد و بر گونه شان خال سیاهى بود14.
1. کشف الغمه : ج 1 ص 14. اعلام الورى : ج 1 ص 42. تهذیب : ج 6 ص 2. زاد المعاد: ص 345. توضیح المقاصد: ص 9. مصباح المتهجد: ص 733. العدد القویه : ص 110. مصارع الشهداء و مقاتل السعداء: ص 23. فیض العلام : ص 220. بحار الانوار: ج 17 ص 280، ج 55 ص 361، ج 95 ص 194.
2. اعلام الورى : ج 1 ص 33 - 44 کشف الغمه : ج 1 ص 15. مسار الشیعه : ص 30.
3. حق الیقین : ص 27.
4. قلائد النحور: ج ربیع الاول ، ص 100.
5. سوره اسراء: آیه 84. قلائد النحور: ج ربیع الاول ، ص 101.
6. قلائد النحور: ج ربیع الاول ، ص 110 م
7. قلائد النحور: ج ربیع الاول ، ص 112.
8. حق الیقین ص 26.
9. حق الیقین : ص 26 - 27.
10. مسار الشیعه : ص 30.
11. اعلام الورى : ج 1 ص 514. ارشاد: ج 2 ص 179. تاریخ الائمه : ص 10. مسار الشیعه : ص 30. توضیح المقاصد: ص 9. بحار الانوار: ج 95 ص 194. العدد القویه : ص 147. فیض العلام : ص 222.
12. کافى نج 1 ص 472.
13. مناقب : ج 4 ص 280.
14. منتهى الآمال : ج 2 ص 121.
موضوع مطلب : ربیع الاول، 17 ربیع الاول، ولادت پیامبر(ص)، ولادت امام صادق، معج