راههای موفقیت را از دیدگاه ائمه و معصومین و علما بیان کنید؟
پاسخ:
راههای موفقیت انسان بستگی به چند امر دارد که در این جا به طور خلاصه به آنها اشاره میکنیم:
1. تعیین هدف: هدف باید دقیق، روشن و بدون ابهام باشد. هدف عبارت است از نتایج مطلوبی که ما در انتظار آن هستیم. (بیان انتظارات مطلوب) شناخت و تبیین هدف یکی از مشکلاتی است که جوانان با آن درگیر هستند افرادی که در زندگی و تحصیل هدفی را دنبال نمیکنند انگیزة کافی برای موفقیت و پرورش استعدادهای خود ندارند. پس فرد باید هدف مورد قبول خود را به صورت جزئی و شفاف مشخص کند.(1)
2. امیدوار بودن به هدف متعالی: بسیاری از مردم خواهان رسیدن به مقامات والای معنوی، و خواستار پیشرفتهای ارزنده در علم و معارف هستند، تا از این راه هم چون سایر مردان بزرگ، بتوانند در سرنوشت خود و افراد جامعة خود مؤثر واقع شوند. و مردم را به سوی معنویت سوق داده و آنان را راهنمایی کنند. این خواسته در نهاد بسیاری از افراد نهفته است. امّا به علل مختلف از جمله اینکه از راز موفقیت مردان بزرگی که صفحات تاریخ را با نام خود روشن ساختهاند، اطلاعی ندارند. از رسیدن به این آرزوی بزرگ ناامید بوده و آن را خیالی خام بیش نمیپندارند.(2)
3. برنامه ریزی: یعنی شناخت و تعیین یک سری فعالیت برای رسیدن به هدف تعیین شده. چرا یک فرد در جوانی پس از گرفتن دیپلم نمیداند چه باید بکند، چون برای رسیدن به هدف خود برنامه ریزی نکرده است همان طور که برای یک میهمانی ساده برنامهریزی میکنیم که چه چیزی تهیه کنیم، باید برای زندگی خودمان هم در راه رسیدن به اهداف مورد نظر برنامه ریزی کنیم.
4. نظم و انضباط در امور: نظم و انضباط نه تنها از رازهای موفقیت و پیروزی مردان بزرگ میباشد، بلکه کاخ بلند آفرینش هستی روی نظم و انضباط استوار شده است.
نظم و برنامه، سامان دهندة زندگی و وسیلهای موثر برای رسیدن موفقیت است. با تشکیل برنامة منظم برای رسیدن به اهداف عالی، لحظات زندگی خود را باثمر و پربار نماید. عمل به برنامة منظم انسان را منظم، متعهد و معتقد به آن چه را که انجام میدهد، مینماید. سعی کنید رفتار روزانةشما بر طبق برنامه باشد، تا از لحظات عمر خود بهرهمند شوید و از زندگی پربار برخوردار باشید.
5. پایداری و تحمل مشکلات: یکی از اموری که در توفیق یافتن انسان دخالت زیادی دارد وشرط موفقیت در کارها بالاخص در کارهای بزرگ است، پایداری و تحمل مشکلات آن کار است. حضرت امام حسن ـ علیه السّلام ـ در یکی از خطبههای خود میفرماید: «فلستُم ایّها الناس نائلینَ ما تحبُّونَ الّا بالصّبر علی ما تُکرهُونَ»(3). ای انسانها آن چه را که دوست دارید به آن نخواهید رسید مگر آن که «صبر» کنید بر آن چه از آن کراهت دارید.
در این گفتار امام مجتبی ـ علیه السّلام ـ شکیبایی در برابر مشکلات را لازمة رسیدن به اهداف مورد علاقه میدانند.
6. آموزش و تمرین: پرورش استعداد احتیاج به آموزش و تمرین در آن زمینه دارد. این شایعه که افرادی شانس دارند و بدون تلاش و تمرین قادرند به نتایج عالی و غیر عادی دست یابند، مورد پذیرش است. شکوفا شدن استعداد انسان در هر زمینه احتیاج به آموزش و تمرین در آن زمینه دارد.(4)
7. اخلاص در کار: اخلاص اکسیر نابی است که به عمل انسان اثر میبخشد. اخلاص به معنای پاک بودن رفتار و کردار آدمی از تظاهر و ریا و سایر امور شرک آمیز است. اخلاص از صفات بسیار ارزندهای است که خداوند متعال برخی از بندگان خود را به دارا بودن آن ستوده است. دربارة حضرت یوسف میفرماید: «اِنّهُ مِن عبادنا المخصلین».(5)
8. توسل به اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ همچنین: توسل به اهل بیت عصمت و طهارت ـ علیهم السّلام ـ انسان را در درگاه خداوند بزرگ و آبرومند میسازد و باعث تقرب انسان به پروردگار متعال میشود. مردان بزرگ حتی برای کشف مجهولات و پی بردن به حل مشکلات علمی دست به توسل میزنند تا در اثر کسب فیوضات از خاندان وحی گره از مشکلات علمی خود بگشایند.
پاورقی:
1. باقی نصر آبادی، علی، رحمانی،جعفر ،مدیریت تربیت و پیشرفت تحصیلی، موسسه امام عصر، 1377، ص 110.
2. همان، ص 59.
3. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 44، ص 50، ح 5، باب 19.
4. مایکل هاو، به سوی نبوغ، ترجمة مجردزاده کرمانی، مهدی، راه بین، 80، ص 15.
5. یوسف:24.
موضوع مطلب : امامان ، ائمه ،معصومین، علماؤ ، موفقیت ، راههای موفقیت ،اخلاص ،ب