وقایع این روز:
1. وفات حضرت ابوطالب (علیه السلام )
سید بطحاء حضرت ابوطالب (علیه السلام )1 سه سال قبل از هجرت و در سال 10 بعثت از دنیا رفت . بنا نقلى سن آن حضرت به هنگام رحلت 81 سال بوده است2 . اقوال دیگر در رحلت حضرت ابوطالب (علیه السلام ) عبارت است از: 27 جمادى الاولى ، 26 و 29 رجب ، 7 و 18 ماه رمضان ، 15 و 17 شوال ، اول و دهم ذى القعده ، اول ذى الحجه3 .
نسب حضرت ابوطالب (علیه السلام )
نام مبارک آن حضرت عمران است ، و پدرشان جناب عبد المطلب ، و مادرشان فاطمه بنت عمر و بن عائذ است . ابوطالب (صلى الله علیه و آله ) با عبد الله پدر پیامبر (صلى الله علیه و آله ) و زبیر بن عبد المطلب برادر ابوینى بودند، یعنى از طرف پدر و مادر یکى بودند و سایر اولاد جناب عبد المطلب با این سه بزرگوار فقط از پدر یکى بودند.
ایمان حضرت ابوطالب (علیه السلام )
مجلسى (رحمه الله ) مى فرماید: امامیه اتفاق دارند بر اسلام و ایمان جناب ابوطالب (علیه السلام ) به پیامبر (صلى الله علیه و آله ) و اینکه هیچ گاه عبادت بتى نکرده است . بلکه ابوطالب (علیه السلام ) یکى از اوصیاء حضرت ابراهیم (علیه السلام ) است و امر اسلام و ایمان او در شیعه مشهور است و علماى شیعه کتابها در ایمان آن بزرگوار تاءلیف کرده اند.
صدوق (علیه السلام ) مى فرماید: در حدیث آمده که جناب عبد المطلب (علیه السلام ) حجت الهى و جناب ابوطالب (علیه السلام ) وصى ایشان بوده است . طبق روایت و دایع انبیاء، عصاى حضرت موسى (علیه السلام ) و انگشتر حضرت سلیمان (علیه السلام ) و... توسط عبد المطلب (علیه السلام ) به ابوطالب سپرده شد که ایشان آنها را به خاتم الانبیاء (صلى الله علیه و آله ) سپردند.
ابن اثیر جزرى شافعى مى گوید: اهل بیت (علیهم السلام ) بر ایمان ابو طالب (علیه السلام ) اجماع دارند اجماع اهل بیت (علیهم السلام ) حجت است4 .
کتب زیادى در ایمان حضرت ابوطالب (علیه السلام ) تاءلیف شده که اولین آنها در سال 630 ه نوشته شده است . از آن زمان تاکنون کتبى به زبانهاى مختلف در ایمان ، عظمت و بزرگى آن بزرگوار تاءلیف و چاپ شدهاست که بر اهل تحقیق پوشیده نیست5 .
حضرت رضا (علیه السلام ) مى فرمایند: ((کسى که معتقد باشد ابوطالب (علیه السلام ) با حالت کفر از دنیا رفته ، کافر است )).
اشعار حضرت ابوطالب (علیه السلام ) در حمایت از پیامبر (صلى الله علیه و آله )، اشعار منسوب به امیر المؤ منین (علیه السلام ) هنگام رحلت ابوطالب (علیه السلام ) و کلمات آن بزرگوار به قریش در مسجد الحرام هنگام قصد سوء قریش نسبت به پیامبر (صلى الله علیه و آله )، و کلمات آن حضرت هنگام رحلت ، کلمات آن حضرت در طلب باران همه دلالت دارد بر اینکه داراى ایمانى منحصر بفرد بوده است که در روایات تشبیه به ایمان اصحاب کهف شده است . بعضى از ابیات امیر المؤ منین (علیه السلام ) در مرثیه آن بزرگوار نیز دلالت بر افضیلت آن بزرگوار بر حمزه دارد.
اصبغ بن نباته مى گوید: امیرالمومنین (علیه السلام ) فرمود: ((بخدا قسم هرگز پدرم و جدم عبدالمطلب و هاشم و عبد مناف عبادت بت نکرده اند)). گفتند: پس چه را عبادت مى کردند؟فرمودند: به سوى کعبه نماز مى خواندند و بر دین ابراهیم و به آن متمسک بودند.
ابن ابى الحدید در ضمن اشعارى مى گوید: اگر ابوطالب و پسرش نبودند، از دین اثرى نبود که اینچنین استوار شود. ابواطالب در مکه از پیامبر صلى الله علیه و آله ) حمایت کرد و پسرش در مدینه بى دریغ از پیامبر (صلى الله علیه و آله ) حمایت و دفاع مى نمود6.
پیامبر (صلى الله علیه و آله ) در وفات ابوطالب (صلى الله علیه و آله )
هنگامى که حضرت امیرالمومنین (علیه السلام ) خبر وفات ابوطالب (علیه السلام ) را به پیامبر (صلى الله علیه و آله ) داد، آن حضرت به شدت ملول و محزون شدند و فرمودند: ((یا على برو و او را غسل و حنوط و کفن کن و چون بر روى سریر نهادى به من خبر بده )). هنگامى که آن حضرت دستورات پیامبر (صلى الله علیه و آله ) را انجام داد و پدر بزرگوار را بر روى سریر گذاشت ، پیامبر (صلى الله علیه و آله ) خودشان تشریف آوردند و چون نظر مبارکشان بر نعش عموى بزرگوار شان افتاد، رقت و حزن به آن حضرت دست داد و فرمودند: ((اى عمو، صله رحم و مهربانى کردى و جزاى خیر دیدى .اى عمو، در کوچکى مرا کفالت کردى و در بزرگى مرا نصرت و حمایت نمودى .))
بعد به مردم رو کردند و فرمودند: ((سوگند به خدا که اذن شفاعت مى دهم در روز قیامت به عمویم که جن و انس از آن شفاعت تعجب کنند)). با رحلت ابوطالب (علیه السلام ) جبرئیل نازل شده به پیامبر (صلى الله علیه و آله ) عرض کرد: ((یاور تو از دنیا رفت ، هجرت کن7 )).
امیرالمومنین (علیه السلام ) در زمان حیات خود نائب مى گرفت که براى عبدالله و آمنه و ابوطالب (علیه السلام ) حج انجام دهند، و هنگام شهادت به اولاد خود وصیت فرمودند مکه نایب براى حج از طرف آن بزرگواران بگیرند8.
1. منخب التواریخ : ص 43. بحار الانوار: ج 19 ص 24. فیض العلام : ص 326. قلائد النحور: ج رجب ، ص 284. مصباح المتهجد: ص 749.
2. منتخب التواریخ : ص 80. وقایع الایام : ج 1 ص 303، از بحار الانوار.
3. نفائح العلام : ص 158. اسد الغابه : ج 1 ص 19. قلائد النحور: ج رجب ، ص 284. منتخب التواریخ : ص 43. احقاق الحق : ج 29 ص 614.
4. منتخب التواریخ : ص 113 - 114. وقایع الایام : ج 1 ص 286 - 306. شرح ابن ابى الحدید: ج 14 ص 66 - 85.
5. قلائد النحور: ج رجب ص 284، 289، 314، 317، 318، 322.
6. شرح ابن ابى الحدید: ج 14، ص 85. و وقایع الایام : ج 1 ص 289 مى گوید: به گفته سیوطى احادیثى که جسارت به آن بزرگوار کرده اند، از موضوعات زمان معاویه و غیر آن است ، براى شادى شجره ملعونه بنى امیه ، و منجمله از راویان آن مغیره بن شعبه است که در عداوت و دشمنى با بنى هام شهره آفاق است .
7. بحارالانوار: ج 19 ص 69.
8. وقایع الایام : ج 1 ص 303.
موضوع مطلب : وفات حضرت ابوطالب، نسب ایوطالب، ایمان ابوطالب، پیامبر، بهشت بهشت