وقایع این روز:

1. ولادت امام جواد علیه السلام

حضرت جواد الائمه (علیه السلام ) بنابر مشهور در دهم ماه رجب سال 195 ه‍ به دنیا آمده اند¹. اقوال دیگر در ولادت آن حضرت چنین است : 17 ماه رمضان ، 15 ماه رمضان² ، آخر ذى القعده ، به قولى هم در 13 رجب ولادت آن حضرت واقع شده است³ .
پدر بزرگوار آن حضرت امام رضا (علیه السلام )، و مادر آن حضرت جناب سبیکه یا دره است که حضرت رضا (علیه السلام ) نام ایشان را ((خیزران )) نهادند⁴.
نام آن حضرت محمد، و کنیه ایشان ابوجعفر و مشهورترین القاب آن حضرت تقى و جواد است . حضرت رضا (علیه السلام ) آن حضرت را به کنیه یاد مى کردند، و مى فرمودند: ((ابو جعفر به من نامه نوشته است ))، و نامه هایى که از آن حضرت مى رسید در نهایت جلالت و زیبایى بود، و هنگامى که امام (علیه السلام ) مى خواستند نام براى امام جواد (علیه السلام ) بنویسند آن حضرت را به بزرگى و احترام مورد خطاب قرار مى دادند⁵.
یک روز در ایام کودکى حضرت جواد (علیه السلام ) آن حضرت را نزد پدر بزرگوارش امام رضا (علیه السلام ) آوردند. آن حضرت فرمودند: ((این مولودى است که براى شیعه مبارکتر از او بدنیا نیامده است⁶ ))، چرا که چهل سال و چند ماه از سن مبارک امام رضا (علیه السلام ) گذشته بود و آن حضرت هنوز اولادى نداشتند، و بعضى از شیعیان در امر امامت نگران بودند، هنگامى که خداوند جواد الائمه (علیه السلام ) را به مولایمان حضرت رضا (علیه السلام ) داد، نگرانى و شک و تردید مردم بر طرف شد.
آن حضرت شش فرزند داشت : ابوالحسن حضرت هادى (علیه السلام )، ابوطالب جناب زید، ابو جعفر جناب موسى مبرقع ، حکیمه خاتون ، خدیجه خاتون ، ام کلثوم⁷ .

2. ولادت حضرت علی اصغر علیه السلام

 ولادت با سعادت حضرت باب الحوائج على اصغر (علیه السلام ) در این روز واقع شده است⁸ . با در نظر گرفتن اینکه آن حضرت در شش ‍ ماهگى در روز عاشورا در کربلا به شهادت رسید، ولادت حضرت مطابق این روز مى شود. بعضى هم ولادت آن حضر را در روز 8 یا 9 ثبت کرده اند.
نام شریف آن حضرت عبد الله مشهور به على اصغر است . لقب شریفش ‍ باب الحوائج ، رضیع ، مذبوح من الاذن الى الاذن است . پدر بزرگوارش امام حسین (علیه السلام )، و مادر والامقامش حضرت رباب دختر امرء القیس ‍ کلبى است .
قاتل آن حضرت ، حرمله بن کاهل اسدى ملعون است که قلب امام حسین (علیه السلام ) و اهل بیت و شیعیان ، بلکه هر شنونده این مصیبت را سوزاند.

1. اعلام الورى : ج 2 ص 91. مناقب ابن شهر آشوب : ج 4 ص 379. زاد المعاد: ص 20. فیض العلام : ص 299. مصباح کفعمى : ج 2 ص 599. مصباح المتهجد: ص 741. بحار الانوار: ج 50 ص 7 - 14.

2. تقویم المحسنین : ص 11.

3. زاد المعاد: ص 21. مصباح المتهجد: ص 754.

4. اعلام الورى : ج 2 ص 91. بحار الانوار: ج 50 ص 7.

5. عیون اخبار الرضا (علیه السلام ): ج 2 ص 240.

6. انوار البهیه : ص 125. کافى : ج 1 ص 321. ارشاد: ج 2 ص 279.

7. تاریخ سامراء: ج 3 ص 302.

8. تقویم الائمه (علیهم السلام ) ص 73 - 78م سحاب رحمت : ص 535.

وقایع این روز:

_ شهادت امام هادی علیه السلام

شهادت امام على النقى (علیه السلام ) در سال 254 ه‍ بنابر مشهور در سن 41 سالگى بوده است¹ . مرحوم کلینى شهادت آن حضرت را در 26 جمادى الاخر نقل فرموده است ². مشهور این است که آن حضرت 6 یا 8 سال و 5 ماه داشت که پدر بزرگوار ایشان جواد الائمه (علیه السلام ) به شهادت رسیدند، و مدت امام آن وجود شریف 33 سال بود³.
ایام حیات امام هادى (علیه السلام ) مصادف بود با خلافت بناحق ماءمون ، معتصم ، واثق ، متوکل ، منتصر، مستعین ، معتز لعنه الله علیهم ؛ و آخر الاءمر معتز آن حضرت را با زهر شهید کرد.
مدت عمر مبارک آن حضرت 41 سال و چند ماه بود⁴ 13 سال در مدینه اقامت فرمودند و بقیه ایام امامت خویش را به اجبار متوکل در سامرا بودند. حاکم مدینه به متوکل نوشت که اگر تو را به مکه و مدینه حاجتى است على بن محمد (علیه السلام ) را از این دیار بیرون ببر که همه را مطیع خود ساخته است . در مدینه اسباب اذیت و اضرار به آن حضرت را به دستور متوکل زیاد کردند، تا زمانى که آن حضرت را به سامرا بردند و جسارتها کردند، تا اینکه معتز آن حضرت را شهید کرد.
امام عسکرى (علیه السلام ) غسل و کفن و نماز بر آن حضرت را انجام داد، و بعدا در ظاهر این امورات توسط دیگران انجام شد و ایشان را در منزل خود در مکان فعلى حرم مطهر دفن نمودند.

1. توضیح المقاصد: ص 16. فیض العلام : ص 297. مسار الشیعه : ص 34. قلائد النحور: ج رجب ، ص 22. بحار الانوار: ج 50 ص 117 - 192، ج 99 ص 596. مصباح کفعمى : ج 2 ص 599. مصباح المتهجد: ص 741.

2. اصول کافى : ج 2 ص 551. کشف الغمه : ج 2 ص 375.

3. ارشاد: ج 2 ص 297.

4. ارشاد: ج 2 ص 297.

وقایع این روز:

_ ولادت امام علی نقی علیه السلام

در این روز بنابر قولى ولادت امام هادى (علیه السلام ) واقع شده است¹ . اقوال دیگر در ولادت آن حضرت 15 ذى الحجه ، 5 رجب ، 27 جمادى الاخر و 3 رجب است ؛ که تفصیل آن در 15 ذى الحجه ذکر شده است .

وقایع این روز:

1. زیارت امام حسین (علیه السلام )

در شب و روز اول این ماه زیارت مولانا الشهید ابى عبدالله الحسین (علیه السلام ) مستحب است ¹. از حضرت صادق (علیه السلام ) روایت شده که فرمودند: ((کسى که امام حسین (علیه السلام ) را در روز اول رجب زیارت کند، خداوند متعال گناهان او را مى بخشد)). اگر براى کسى زیارت آن حضرت در این روز ممکن نباشد، مشاهد مشرفه دیگر معصومین (علیهم السلام ) را زیارت کند و اگر این هم برایش ممکن نبود با سلام از راه دور به طرف آن قبور شریف اظهار ارادت نماید².

2. ولادت امام باقر (علیه السلام )

حضرت امام محمد بن على باقر العلوم (علیه السلام ) در روز جمعه اول رجب سال 57 ه‍ در مدینه تولد شدند³. ولادت آن حضرت روزهاى سوم و ششم صفر و پنجم و بیست و دوم رجب هم ذکر شده است .
نام مبارک آن حضرت محمد، کنیه ایشان ابو جعفر و القاب آن حضرت باقر العلوم ، الشاکر لله ، هادى ، امین و شبیه است . و لقب اخیر به خاطر شباهت آن حضرت به پیامبر (صلى الله علیه و آله ) است⁴ .
پدر بزرگوارش حضرت امام زین العابدین على بن الحسین (علیه السلام ) و مادر آن حضرت ام عبد الله فاطمه دختر امام حسن مجتبى (علیه السلام ) است⁵ . امام باقر (علیه السلام ) اولین علوى است که از پدر و مادر نسب شریفش به پیامبر (صلى الله علیه و آله ) و امیر المؤ منین و حضرت زهرا (علیهم السلام ) مى رسد.
امام صادق (علیه السلام ) درباره ام عبد الله مى فرمایند: ((از زنهاى با ایمان و پرهیزکار و نیکوکار بود⁶)). در روایت دیگر امام صادق (علیه السلام ) مى فرمایند: ((در میان فرزندان امام حسن (علیه السلام ) مثل او نبود)). در عظمت و شرافت این بانو همین بس که با حضرت سید الساجدین على بن الحسین و باقر العلوم (علیهم السلام ) در واقعه کربلا حضور داشت و همراه آن بزرگواران و زینب کبرى و دیگر اهل بیت (علیهم السلام ) به اسارت رفت و وقایع کوفه و شام را دید.

1. توضیح المقاصد: ص 16. فیض العلام : ص 293.

2. مسار الشیعه : ص 34.

3. مصباح کفعمى : ج 2 ص 599. زاد المعاد: ص 20. مصباح المتهجد شیخ طوسى : ص 737. فیض ‍ العلام : ص 294. مناقب ابن شهر آشوب : ج 4 ص 227. اعلام الورى : ج 1 ص 498. مسار الشیعه : ص ‍ 33. قلائد النحور: ج رجب ، ص 4. بحار الانوار: ج 46 ص 212.

4. مناقب ابن شهر آشوب : ج 4 ص 227.

5. مصباح کفعمى : ج 2 ص 599. زاد المعاد: ص 20. مصباح المتهجد شیخ طوسى : ص 737. فیض ‍ العلام : ص 294. مناقب ابن شهر آشوب : ج 4 ص 227.

6. تواریخ النبى و الآل (علیهم السلام ) تسترى : ص 47.

وقایع این روز:

_وفات حضرت سید محمد فرزند امام هادى (علیه السلام )¹

حضرت سید محمد فرزند امام هادى (علیه السلام ) در سال 252 ه‍ در سامراء از دنیا رفت² .
آن حضرت را ابوجعفر و ابوعیل و سید محمد بعاج نیز مى گفتند.
جلالت قدر و منزلت او به حدى بود که عده اى از شیعیان گمان مى کردند بعد از امام هادى (علیه السلام ) آن بزرگوار امام خواهد بود، ولى با رحلت ایشان در زمان پدر بزرگوارش بر همه معلوم شد که امام حسن عسکرى (علیه السلام ) امام پس از ایشان است .
امام عسکرى (علیه السلام ) به جناب سید محمد (علیه السلام ) علاقه وافرى داشت ، به حدى که هنگام رحلت او گریبان چاک کرد. بعد از رحلت ، آن حضرت را در آبادى به نام بلد، در شش فرسخى سامراء دفن نمودند، که هم اکنون قبر او در آنجا معروف است .
کرامات زیادى از آن حضرت مشاهده شده ، و هم اکنون داراى گنبد و صحن و غرفه هاى متعدد است ، و دوستان اهل بیت (علیهم السلام ) به زیارت آن بزرگوار مشرف مى شوند. نسب سادات آل بعاج در عراق و خوزستان به على و احمد فرزندان سید محمد بعاج منتهى مى شود.

تتمه ماه جمادی الثانی

_شهادت ابراهیم بن مالک اشتر

در این ماه در سال 71 ه‍ ابراهیم پسر مالک اشتر نخعى (رحمه الله ) به شهادت رسید³.

1. مراقد المعارف : ج 2 ص 262.

2. این تاریخ مشهور بین شیعیان سامرا است و در حرم آن حضرت نیز نوشته شده است .

3. مراقد المعارف : ج 1 ص 37.